Her ne kadar ismi “aile sigortası” olarak tanımlanmamış olsa da ülkemizde korunmaya muhtaç olan engelli, yaşlı, yoksul ve kimsesiz vatandaşlarımıza primsiz rejim kapsamında yardımlar yapılmaktadır. Toplumsal hayatın gereklerine yeterince uyamayan ve nitelikli bir hayat sürdürmekte güçlük ve sorunlarla karşılaşan, korunmaya, bakıma, gelişmeye, destek ve yardıma ihtiyaç duyan birey, aile ve gruplara, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan sosyal hizmetlerin temel ilke ve esasları ile model ve niteliğini belirlemek, sosyal hizmet uygulamalarına ilişkin rehberlik ve denetimin usul ve esaslarını düzenlemek amacıyla hazırlanan Sosyal Hizmetler Hakkında Kanun Tasarısı’nın bir an önce TBMM’de görüşülerek yasalaşması zorunludur. Seçimlerden sonra yeni kurulacak hükümetimizin bu konuda inisiyatif alarak çalışma başlatacağı düşüncesini taşımaktayım. Devlet desteği olmadan,çeşitli yaptırımlar yapılmadan bu durum böyle gider ve bu da bağlı bulunan herkesi etkiler. Bir an önce çalışmalar yapılmalıdır.

Anayasamızın 61. maddesine göre devlet, engellilerın korunmalarını ve toplum hayatına uyumunu sağlayıcı tedbirleri almakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün bir bölümü 2828 sayılı Kanun kapsamında, Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) eliyle yerine getirilir. SHÇEK, 2828 sayılı Kanun çerçevesinde tüm özür gruplarına yönelik bakım ve rehabilitasyon hizmeti ve engelliler için sosyal hizmet programları oluşturmak geliştirmek ve uygulamakla yükümlü tutulmuştur.

BİLDİĞİNİZ MUHTAÇ EngelliYÜ BİLDİRİN MAAŞ BAĞLANSIN
2828 sayılı Kanunda engelli ve bakıma muhtaç engelli tanımı şu şekilde yapılmıştır. Engelli, “Doğuştan veya sonradan herhangi bir hastalık veya kaza sonucu bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle normal yaşamın gereklerine uymama durumunda olup; korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyacı olan kişiyi”, bakıma muhtaç engelli ise “Engellilük sınıflandırmasına göre resmî sağlık kurulu raporu ile ağır engelli olduğu belgelendirilenlerden, günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olan kişiyi” ifade eder. Bakıma muhtaç engellilerin bildirimi, tespiti, değerlendirilmesi ile bakım hizmetlerine, bakım ücretlerine ve ödemelerine ilişkin usûl ve esasları belirleyen bir de yönetmelik yayınlanmıştır.
Yönetmelik hükümlerine göre SHÇEK, muhtaç engellileri tespit etmek ve incelemekle görevlidir. Ayrıca mülkî amirler, sağlık kuruluşları, köy muhtarları, genel kolluk kuvvetleri ve belediye zabıta memurları, çevrelerinde bulunan bakıma muhtaç engellileri bakım hizmetlerinden yararlandırılması amacıyla il/ilçe müdürlüklerine bildirebilir. Ayrıca, engellinün kendisi ve akrabaları da sağlanan hizmetlerden faydalanmak için bildirimde bulunabilir.

GELİRİ 2/3 ASGARİ ÜCRETTEN AZ OLAN EngellilerE MAAŞ BAĞLANIR
Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az olan bakıma muhtaç engelliler sosyal hizmet ve yardım kapsamına alınmıştır.
Burada toplum tarafından yanlış anlaşıldığını gözlemlediğim önemli bir konuyu sizlerle paylaşmak istiyorum. Konunun iyi bilinmemesinin de etkisiyle, SGK’dan gelir veya aylık alanların ya da sigortalı olarak çalışanların bu yardımlardan faydalanamayacağına dair yaygın bir kanaat hakimdir. Oysa, engelli bakım ücreti ödenmesinde iki şart birlikte aranmaktadır. Bunlar; kendilerine düşen ortalama aylık gelir tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az olması ve bakıma muhtaç engelli olunduğunun belgelenmesidir. Bu iki şart dışında başka bir şart aranmadığından bu iki şartı sağlayanların SGK’dan gelir veya aylık almalarının ya da sigortalı olarak çalışmalarının bakım ücreti ödenmesinde hiçbir önemi yoktur.

EngelliYE BAKAN KİŞİYE 1 AYLIK NET ASGARİ ÜCRET ÖDENİR
SHÇEK kapsamında engellilere ödenen bakım ücretleri; günde 24 saat süreyle bakım hizmeti alan bakıma muhtaç engelliler için iki aylık net asgari ücret tutarında, günde 8 saat süreyle tam gün hizmet alan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücret tutarında, günde 4 saat süreyle yarım gün bakım hizmeti alan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücretin yarısı tutarında, bakıcı personel tarafından bakıma muhtaç engellinün ikametgâhında günde 3 saat süreyle hizmet alan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücret tutarındadır. Akrabaları tarafından günde 24 saat süreyle bakılan bakıma muhtaç engelliler için bir aylık net asgari ücret tutarında ödeme yapılır. Örneğin, annesi öldüğü için engelli torununa bakan nineye net asgari ücret tutarında maaş bağlanır. Bu nitelikteki yardımların, engellilerin toplumda tutunmalarında önemli bir yerinin bulunduğunu özellikle belirtmek isterim.